Bố trí

Cả hai bên có thể đã triển khai quân đội của họ theo đội hình tiêu chuẩn của người Macedonia, với lực lượng phalanx của bộ binh nặng được bố trí ở trung tâm của thế trận.[17] Ở phía trước và hai bên của đội hình phalanx là lực lượng bộ binh nhẹ, vai trò của họ là những người tham gia giao chiến đầu tiên và còn giữ nhiệm vụ bảo vệ hai bên cánh của đội hình phalanx; lực lượng kỵ binh được bố trí cả ở hai cánh. Bên phía chiến tuyến của nhà Antigonos, Demetrios chỉ huy lực lượng kỵ binh tinh nhuệ nhất và được bố trí ở bên phía cánh phải[17]. Antigonos cùng với lực lượng cận vệ của mình trấn giữ ở trung quân và ngay sau lực lượng phalanx. 75 voi chiến của nhà Antigonos được triển khai ở phía trước của hàng ngũ cùng với lực lượng cận vệ của họ [17].

Tình hình triển khai của phe liên minh thì lại kém rõ ràng hơn. Plutarch tuyên bố rằng con trai của Seleukos, Antiochos, đã chỉ huy lực lượng kỵ binh ở cánh trái, theo truyền thống là cánh yếu hơn trong hệ thống của người Macedonia, chủ yếu tham gia vào các cuộc giao tranh nhỏ.[19][22] Tuy nhiên, cũng có giả thuyết cho rằng trong trận đánh này, lực lượng kỵ binh của phe liên minh đã được phân chia đều giữa hai cánh[17]. Chúng ta không biết được ai đã chỉ huy cánh phải, và đây cũng không phải là nơi mà Lysimachos, Seleukos hay Pleistarchos trấn giữ [19]. Một điều rõ ràng là đã có một số voi chiến của Seleukos được bố trí ở phía trước của hàng ngũ nhưng không rõ là bao nhiêu, mặc dù vậy người ta thường cho là vào khoảng 100.[19][23] Người ta cho rằng Seleukos đã giữ lại quyền chỉ huy phần lớn số voi chiến của ông ta để làm một lực lượng dự bị chiến thuật, nhưng việc sử dụng một lực lượng dự bị lớn như vậy sẽ là điều chưa từng sảy ra trong các trận chiến giữa những người kế vị[24]. Hơn nữa, điều này còn có nghĩa rằng phe đồng minh đã bỏ qua cơ hội để triển khai một lợi thế quan trọng về mặt chiến thuật.[24] Ngày nay, các tác phẩm hiện đại đều chỉ ra rằng hiểu được vấn đề voi chiến này là chìa khóa giúp cho chúng ta hiểu được kết quả của trận chiến, tuy nhiên các tác phẩm cổ đại lại không cho phép giải quyết vấn đề trên.[19]

Mở đầu

Trận chiến dường như đã bắt đầu một cách nghiêm chỉnh với sự đụng độ của những con voi đến từ cả hai phe.[25] Diodorus nói rằng "những con voi của Antigonos và Lysimachos đã chiến đấu như thể thiên nhiên đã so sánh chúng một cách ngang nhau bằng sự dũng cảm và sức mạnh", điều này cho thấy rằng chúng có sự tương đương về mặt số lượng (và ủng hộ cho ý tưởng về một lượng lớn những con voi dự bị ở bên phía liên minh)[26]. Demetrios sau đó điều động kỵ binh của mình vòng quanh những con voi, và tấn công kỵ binh của phe liên minh dưới quyền Antiochos. Plutarch nói rằng Demetrios đã "chiến đấu một cách xuất sắc và đánh tan kẻ thù của mình"[22]. Tuy nhiên, một điều rõ ràng là Demetrios đã cho phép binh sĩ của mình truy đuổi kỵ binh của phe liên minh đi quá xa, chính vì thế binh sĩ của ông đã bị cô lập khỏi chiến trường [22][25].

Giai đoạn hai

Mặc dù không được Plutarch ghi lại một cách rõ ràng, nhưng người ta cho rằng đội hình phalanx của cả hai phe đã giao chiến với nhau trong trận đánh.[27] Nếu đúng như vậy, thì chiến thuật của nhà Antigonos sẽ là để cho Demetrios chỉ huy kỵ binh của ông ta và tấn công vào phía sau đội hình phalanx của phe liên minh; hoặc thay vào đó là quay trở về vị trí đóng quân bên phía cánh phải và bảo vệ bên sườn đội hình phalanx của nhà Antigonos[23][25]. Tuy vậy, Demetrios đã nhận thấy rằng bản thân ông ta không thể quay trở lại chiến trường bởi vì 300 con voi của phe liên minh đã được triển khai để chặn đường quay về của ông[22]. Các tác phẩm cổ đại đã nhiều lần nhấn mạnh đến tác động của những con voi đối với ngựa, mùi và sự ồn ào của những con voi khiến cho chúng hoảng sợ và không dám lại gần. Demetrios sẽ không tài nào có thể đưa được kị binh của mình vượt qua được những con voi này và cũng không thể điều động được khi bị vây quanh bởi một số lượng voi lớn như vậy[28]. Thời điểm sử dụng những con voi này chính là thời khắc quyết định trong trận đánh, nhưng chúng ta lại không rõ là nó đã diễn ra như thế nào; Plutarch chỉ nói rằng "những con voi [phe liên minh] đã được đưa ra chặn đường của ông ta"[22]. Nếu thực sự những con voi đã được giữ lại làm lực lượng dự bị thì việc triển khai chúng khá là đơn giản, thế nhưng chúng ta lại không rõ tại sao một số lượng voi lớn như vậy lại được giữ làm lực lượng dự bị [24]. Với việc Demetrios giờ đây đã bị cô lập khỏi chiến trường, cánh phải của đội hình phalanx nhà Antigonos đã không còn được bảo vệ. Plutarch đã mô tả những gì sảy ra tiếp sau đó:

Seleukos, quan sát thấy rằng đội hình phalanx của đối phương đã không còn được bảo vệ bởi kỵ binh, do vậy đã chớp lấy thời cơ. Ông ta đã không thực sự tấn công vào họ, nhưng lại khiến cho họ phải sợ hãi về một cuộc tấn công bằng cách liên tục cưỡi ngựa xung quanh họ, do đó tạo cho họ một cơ hội để đào ngũ về phe của ông. Và đây là điều thực sự đã xảy ra.

— Plutarch, Demetrios 29, 3